31 oktober 2019
In het eerste half jaar van 2019 is het aantal jongeren in de jeugdzorg opnieuw gegroeid, blijkt donderdag uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). In de eerste zes maanden van 2019 kregen 366.000 jongeren tot 23 jaar jeugdzorg, wat neerkomt op bijna 1 op de 12 jongeren.
De afgelopen vier jaar steeg het aantal jongeren dat jeugdzorg krijgt. In 2015 kregen 319.000 jongeren jeugdzorg, in het eerste half jaar van 2019 zijn dat er 366.000. Dit aantal kan nog groeien, aangezien in de vorige jaren de definitieve cijfers ongeveer 5 procent hoger waren dan de voorlopige resultaten.
Onder jeugdzorg vallen jeugdhulp, jeugdbescherming en jeugdreclassering. In jeugdhulp is te zien dat ook de duur van de zorg is toegenomen. In 2015 kregen jeugdhulpjongeren gemiddeld 233 dagen zorg, in de eerste helft van 2019 is dit aantal gestegen naar 346 dagen.
De gemiddelde duur van jeugdbescherming nam in de eerste zes maanden van 2019 juist af van 1.035 dagen naar 870 dagen. Ook de duur van jeugdreclassering daalde van 427 dagen in 2015 naar gemiddeld 308 dagen in de eerste helft van dit jaar.
In het noordoosten van Nederland en het midden van Limburg krijgt meer dan 13 procent van de jongeren jeugdhulp. In andere delen van Nederland ligt dit percentage lager. Dit is mogelijk te verklaren door de sociale en economische omstandigheden of beleidskeuzen van gemeenten, maar hier kan het CBS geen uitsluitsel over geven.
Wachtlijsten in de jeugdzorg zijn flink langer geworden
In 2015 werd de jeugdzorg door het kabinet overgeheveld naar de gemeenten en werden er bezuinigingen doorgevoerd. Sindsdien heeft de sector te maken met steeds grotere problemen. In september gingen jeugdzorgmedewerkers daarom voor het eerst in de geschiedenis staken.
Zo zijn de wachtlijsten in de jeugdzorg flink langer geworden. Zelfs de urgente probleemgevallen moeten weken of zelfs maanden wachten voordat ze aan de beurt zijn. Bovendien klagen veel medewerkers geen ruimte of tijd te hebben voor het bieden van echt goede zorg. Zij stellen alleen maar aan symptoombestrijding te kunnen doen.
Verschillende organisaties, waaronder de kinderombudsman, luidden de noodklok. Vanwege lange wachtlijsten en de hoge werkdruk krijgen kwetsbare kinderen volgens de kinderombudsman niet meer de hulp die ze nodig hebben. Oorzaken zijn onder meer de toename van het aantal eenoudergezinnen en vechtscheidingen en daarnaast de prestatiedruk waar veel kinderen onder gebukt gaan.
Nieuwe cao voor de jeugdzorg
Werknemers en werkgevers hebben in oktober een akkoord bereikt over een nieuwe cao voor de jeugdzorg. Onderdeel van de afspraken is onder meer een loonstijging van 4 procent per januari 2020.
De partijen hebben ook besloten om maatregelen te bespreken die buiten de cao vallen, zoals het verminderen van de werkdruk. Dit overleg aan de zogenoemde ‘arbeidsmarkttafel’ wordt gefaciliteerd door het ministerie van Volksgezondheid. Jeugdzorg Nederland hoopt dat ook de gemeenten, die de jeugdzorg financieren, bij dit overleg betrokken worden.
FNV zegt in een reactie dat de problemen in de jeugdzorg nog steeds worden onderschat door de politiek. “De budgetten voor de jeugdzorg stijgen niet evenredig mee met de stijgende vraag. Sterker nog, de budgetten nemen alleen maar meer af en gemeenten buitelen momenteel over elkaar heen om nieuwe bezuinigingen aan te kondigen”, aldus Maaike van der Aar, bestuurder FNV Zorg & Welzijn.
Op 15 november voeren jeugdzorgmedewerkers weer actie bij de Tweede Kamer.
